ยำหน่อไม้
ยำหน่อไม้ นิยมใช้หน่อไม้ไล่ ต้มให้สุกจนมีรสหวาน นำมายำกับเครื่องปรุง นิยมใส่น้ำปู ใบขิงหั่น หรือไพล (ปูเลย) บางสูตรใส่หมูสับลงไปด้วย โดยต้มพร้อมปลาร้าสับ จากนั้นจึงนำมาคลุกเคล้ากับเครื่องปรุง (ศรีวรรณ จำรัส สัมภาษณ์, 14 มิถุนายน 2550 ; รัตนา พรหมพิชัย, 2542, หน้า 5521) ใช้หน่อไม้ไล่ ต้มให้สุกจนมีรสหวาน นำมายำกับเครื่องปรุง นิยมใส่น้ำปู ใบขิงหั่น หรือไพล (ปูเลย), บางสูตรใส่หมูสับลงไปด้วย โดยต้มพร้อมปลาร้าสับ จากนั้นจึงนำมาคลุกเคล้ากับเครื่องปรุง
หน่อไม้ หรือ Bamboo Shoot เป็นต้นอ่อนของไผ่ พืชตระกูลหญ้า POACEAE วงศ์ย่อย Bambusoideae ใช้ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Bambuseae แตกเป็นหน่อจากเหง้าไผ่ใต้ดิน
| คุณค่าทางโภชนาการ ข้อมูลโภชนาการ, แคลอรี่, พลังงาน และสารอาหาร ใน หน่อไม้หวาน ในปริมาณ 100g มีพลังงานทั้งหมด 11 กิโลแคลอรี่, โปรตีน 1.9 กรัม, คาร์โบไฮเดรต 0.4 กรัม, ไขมัน 0.2 กรัม คุณค่าทางโภชนาการอาหารตำรับนี้ พลังงาน 191 กิโลแคลอรี่, โปรตีน 12.9 กรัม, ไขมัน 4.7 กรัม, คาร์โบไฮเดรต 27.1 กรัม, ฯลฯ |
ในหน่อไม้ 100 กรัม ให้พลังงาน 27 กิโลแคลอรี ประกอบด้วย เส้นใยอาหาร 2.2 กรัม คาร์โบไฮเดรต 5.0 กรัม น้ำตาล 3.0 กรัม โปรตีน 2.6 กรัม ไขมัน 0.3 กรัม มีทั้งไขมันอิ่มตัวและไม่อิ่มตัว โพแทสเซียม 533 มิลลิกรัม ฟอสฟอรัส 48 มิลลิกรัม แคลเซียม 13 มิลลิกรัม โซเดียม 4 มิลลิกรัม แมกนีเซียม 3 มิลลิกรัม เหล็ก 0.5 มิลลิกรัม วิตามินเอ 20 IU. วิตามินบีหนึ่ง 0.08 มิลลิกรัม วิตามินบีสอง 0.18 มิลลิกรัม วิตามินบีสาม (ไนอะซิน) 1.2 มิลลิกรัม วิตามินบีหก (ไพริด็อกซิน) 0.2 มิลลิกรัม วิตามินซี 4.0 มิลลิกรัม
ส่วนข้อมูลโภชนาการแกงหน่อไม้, แคลอรี่, พลังงาน และสารอาหาร ในปริมาณ 1 ถ้วย มีพลังงานทั้งหมด 149 กิโลแคลอรี่, โปรตีน 20.5 กรัม, คาร์โบไฮเดรต 12.5 กรัม, ไขมัน 2 กรัม อีกทั้งมี เข่น เกลือโซเดียม, คอเลสเตอรอล, วิตามิน, ไขมันอิ่มตัว, ไขมันไม่อิ่มตัว, น้ำตาล, กากไยอาหาร
| ส่วนผสมเครื่องแกง ไม่มี ส่วนผสมวัตถุดิบ 1. หน่อไม้ 2 ถ้วย 2. ใบแมงลัก 3 ยอด 3. ใบขิง 3 ใบ 4. พริกขี้หนูย่างไฟ 10 เม็ด 5. กระเทียมย่างไฟ 7 เม็ด 6. ปลาร้าต้มสุก 2 ช้อนโต๊ะ 7. น้ำปู 1 ช้อนชา 8. เกลือ 1/2 ช้อนชา 9. ผักชีซอย 1 ช้อนโต๊ะ 10. ต้นหอมซอย 1 ช้อนโต๊ะ |
| ขั้นตอนการทำ ขั้นตอนที่ 1. นำหน่อไม้ต้มให้หวาน ตักขึ้น พักไว้ ขั้นตอนที่ 2. ใช้ส้อมฉีกหน่อไม้เป็นเส้น หั่นเป็นท่อน พักไว้ ขั้นตอนที่ 3. นำพริกขี้หนู กระเทียม และเกลือ โขลกรวมกันให้ละเอียด พักไว้ ขั้นตอนที่ 4. นำส่วนผสมที่โขลกตักลงคลุกเคล้ากับหน่อไม้ ใส่ปลาร้า น้ำปู คลุกเคล้าให้เข้ากัน ขั้นตอนที่ 5. ใส่ใบขิง ตามด้วยใบแมงลัก คลุกเคล้าให้เข้ากัน โรยด้วยผักชีต้นหอม |
| ประโยชน์ต่อสุขภาพ |
1. หน่อไม้เป็นพืชที่มีสารอาหารและแร่ธาตุอยู่หลายชนิด การรับประทานหน่อไม้จึงอาจเป็นประโยชน์ต่อร่างกายในหลาย ๆ ด้าน
2. บำรุงสุขภาพลำไส้ หน่อไม้เป็นพืชที่มีใยอาหารสูง โดยสารอาหารชนิดนี้เป็นจะช่วยให้ระบบการทำงานของลำไส้ทำงานเป็นปกติ รวมถึงอาจมีส่วนช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคบางชนิดได้ เช่น โรคริดสีดวงทวาร โรคถุงผนังลำไส้อักเสบ (Diverticulitis) และมะเร็งลำไส้
3. อาจช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลในเลือด ใยอาหารชนิดละลายน้ำได้ (Soluble Fiber) ที่พบได้ในหน่อไม้อาจมีส่วนช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลในเลือดได้ อีกทั้งยังมีงานวิจัยบางชิ้นที่พบว่า ผู้ที่รับประทานหน่อไม้ซึ่งมีใยอาหารชนิดละลายน้ำได้อยู่ มีระดับคอเลสเตอรอลโดยรวมและระดับคอเลสเตอรอลชนิดไม่ดี (Low–Density Lipoprotein: LDL) ลดลง เมื่อเทียบกับผู้ที่ไม่ได้รับประทานอาหารที่มีใยอาหาร
4. อาจช่วยควบคุมน้ำหนักตัว ด้วยความที่หน่อไม้เป็นพืชที่ให้พลังงานต่ำ โดยหน่อไม้ 1 ถ้วยหรือประมาณ 155 กรัม ให้พลังงานเพียง 64 กิโลแคลอรี่ หน่อไม้จึงอาจเหมาะสำหรับผู้ที่กำลังอยู่ในช่วงควบคุมน้ำหนัก อีกทั้งหน่อไม้ยังมีใยอาหาร ซึ่งเป็นสารอาหารที่อาจช่วยให้ร่างกายรู้สึกอิ่มได้ไวและนานขึ้น จึงอาจช่วยควบคุมปริมาณการรับประทานอาหารได้
| ข้อควรระวังในการรับประทานและการเลือกซื้อหน่อไม้ |
1. ควรนำหน่อไม้ไปผ่านความร้อน เช่น ต้ม เผา ก่อนรับประทาน เพราะหน่อไม้เป็นพืชมักพบสารไซยาไนด์ (Cyanide) ซึ่งเป็นสารที่เป็นพิษต่อร่างกายอยู่ แต่สารพิษนี้จะลดน้อยลงหากนำหน่อไม้ไปทำให้สุกด้วยความร้อนก่อน
2. ควรหลีกเลี่ยงการซื้อหน่อไม้ที่บรรจุถุงหรือปี๊บ เนื่องจากหน่อไม้เหล่านี้อาจปนเปื้อนสารพิษที่ก่อให้เกิดโรคโบทูลิซึม (Botulism) ได้
3. หน่อไม้เป็นพืชที่มีสารพิวรีนสูง ซึ่งเป็นสารที่อาจส่งผลให้กรดยูริกในร่างกายสูงขึ้น ผู้ป่วยโรคเก๊าท์หรือผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับการขับกรดยูริก อย่างผู้ป่วยโรคไต จึงควรจำกัดปริมาณการบริโภคให้เหมาะสม
