แกงผักป้อก้า (ผักกอแก้)
| ผักพ่อค้าตีเมีย บ้างเรียกว่า ผักกับแก้ ภาคกลางเรียกผักเฟือยนก เป็นผักสุกยาก มีวิธีการแกงเช่นเดียวกับแกงขนุน แกงบ่าค้อนก้อม (แกงมะรุม) แต่แกงผักพ่อค้าตีเมีย นิยมใส่เห็ดหูหนู หรืออาจใส่เห็ดนางฟ้าด้วย แล้วแต่ชอบ (ประทุม อุ่นศรี, สัมภาษณ์, 25 มิถุนายน 2550) ผักพ่อค้าตีเมีย บ้างเรียกว่า ผักกับแก้ ภาคกลางเรียกผักเฟือยนก ผักพ่อค้าตีเมีย หรือ ผักกับแก้ เป็นผักในตระกูลเฟิร์นขนาดเล็กพบมากในป่าที่มีความชื้นสูงและมีอุณหภูมิที่เย็น จึงพบมากในแถบภาคเหนือ ลักษณะเด่นคือมีก้านที่กรอบ ซึ่งไม่ว่าจะแกงนานแค่ไหนก็ตาม แกงผักพ่อค้าตีเมีย อาหารพื้นบ้านทางภาคเหนือของไทย ก้านก็จะคงความแข็งกรอบอยู่เสมอ เป็นผักสุกยาก มีวิธีการทำอาหาร ประเภทแกง ทำเช่นเดียวกับแกงขนุน แกงบ่าค้อนก้อม (แกงมะรุม) แต่แกงผักพ่อค้าตีเมีย นิยมใส่เห็ดหูหนู หรืออาจใส่เห็ดนางฟ้าด้วย พ่อค้าตีเมีย มาจากเรื่องเล่าที่ว่า พ่อค้าเดินทางไปขายสินค้า พอกลับมาถึงบ้านจึงทั้งเหนื่อยและหิว ด้วยความหิวจึงเรียกภรรยาให้ยกสำรับมาให้ ในสำรับมีแกงผักชนิดหนึ่ง พอพ่อค้าได้รับประทานแกงผักชนิดนี้เข้าไป ผักในแกงยังกรอบและไม่นุ่ม จึงด่าภรรยาว่าแกงผักไม่สุกแล้วเอามาให้รับประทาน และด้วยความโมโหจึงคว้าไม้ไล่ตีภรรยา ซึ่งความจริงแล้วผักชนิดนี้เมื่อนำไปปรุงอาหารจะมีลักษณะเฉพาะคือ มีความกรอบ ไม่เปื่อยยุ่ยเหมือนผักชนิดอื่น พบได้ในป่าเบญจพรรณที่มีลักษณะค่อนข้างเย็นและชุ่มชื้น ชื่อภาษาไทยอื่น ๆ : กับแก้, พ่อค้าตีเมีย (ภาคเหนือ); เฟินแผง (ภาคกลาง) ลักษณะ: เป็นพืชกลุ่มใกล้เคียงกับเฟิร์น กึ่งล้มลุกขนาดเล็ก มีเหง้าไหลไปตามพื้น – ลำต้น: ผอมบาง ตั้งตรง – ใบ: เป็นใบประกอบและมีใบประกอบย่อยขนาดเล็กจำนวนมาก ใบประกอบย่อยรูปไข่หรือรูปคล้ายสามเหลี่ยม ปลายเรียวแหลม – อับสปอร์: เกิดบนส่วนที่เรียกว่าสตรอบิลัส (Strobilus) ซึ่งออกที่ปลายกิ่ง |
| คุณค่าทางโภชนาการ คุณค่าทางอาหารคือวิตามิน เกลือแร่ และเซลลูโลสช่วยให้่ระบบทางเดินอาหารเป็นปกติได้ ให้พลังงานถึง 58 กิโลแคลอรีประกอบด้วยสารอาหารคาร์โบไฮเดรต 8.0 กรัม โปรตีน 30 กรัม ไขมัน 0.7 กรัม เส้นใย 2.8 กรัม แคลเซียม 50 มิลลิกรัม ฟอสฟอรัส 30 มิลลิกรัม เหล็ก 0.4 มิลลิกรัม วิตามิน A, B1, B2, C และไนอะซิน |
| ส่วนผสมเครื่องแกง 1. พริกแห้ง 5เม็ด 2. กระเทียม 5 กลีบ 3. หอมแดง 5 หัว 4. กะปิแกง 1 ช้อนชา 5. เกลือ 1 ช้อนชา 6. น้ำปลาปรุงรสและผงชูรส ส่วนผสมวัตถุดิบ 1. ผักพ่อค้า 100 กรัม 2. ปลาแห้ง 50 กรัม 3. ข่าอ่อนซอย 5 แว่น 4. พริกหนุ่มย่าง 4 เม็ด 5. เห็ดหูหนูหรือเห็ดตามที่เราชอบทาน |
| ขั้นตอนการทำ ขั้นตอนที่ 1. โขลกเครื่องแกงรวมกันให้ละเอียด ขั้นตอนที่ 2. ต้มน้ำ พอเดือด ละลายเครื่องแกงในน้ำเดือด ขั้นตอนที่ 3. น้ำแกงเดือด ใส่ข่า ขั้นตอนที่ 4. ใส่ปลาแห้ง ที่แกะเอาก้างออกต้มจนปลาเปื่อยนุ่ม ขั้นตอนที่ 5. ใส่เห็ดลงไป 4-5 นาที ใส่ผักชะอม แกงจนผักสุก ขั้นตอนที่ 6. ชอบเผ็ดใส่พริกหนุ่มเผา ปรุงรส ผงชูรส น้ำปลา ปิดไฟ |
| ประโยชน์ของผักพ่อค้าตีเมีย |
สามารถปลูกเป็นพืชประดับได้ ชาวบ้านนิยมนำไปแกงใส่เห็ดนางรมและปลาแห้ง หรือลวกกินกับน้ำพริก
